Doelstellingen en inzet 2023

• Beperken criminaliteit en overlast in de woonomgeving.
• Beperken jeugdoverlast en criminaliteit.
• Bevorderen van de veiligheid op straat.

Ondermijning

• Effectief aanpakken van ondermijnende criminaliteit.
• Versterken van de leefbaarheid en veiligheid in kwetsbare wijken en buurten.
• Vitale bedrijventerreinen door het voorkomen, verstoren en verminderen van activiteiten zoals drugsproductie en drugshandel, witwaspraktijken, vastgoedfraude en arbeidsuitbuiting/ mensenhandel.
• Inwoners en ondernemers herkennen verschijnselen die op ondermijning kunnen wijzen én zijn meer bereid om hier ook melding van te maken.

Drugscriminaliteit

• Voorkomen van jonge aanwas in de georganiseerde (drugs)criminaliteit.

Veilig uitgaan

• Verhogen van de veiligheid in het uitgaansgebied.
• Wij streven naar een innigere samenwerking tussen horeca, politie en gemeente en een doorontwikkeling van Veilig Uitgaan.
• We streven naar een goede balans tussen een levendige horecasector en het gevoel van leefbaarheid en veiligheid. Dat doen wij in goed overleg met de ondernemers en omwonenden.
• Voor ieder winkelgebied en alle bedrijventerreinen verkrijgen en behouden wij het keurmerk veilig ondernemen (KVO).

Zorg en veiligheid

• We bieden de juiste steun en perspectief maar ook begrenzing aan inwoners die dat nodig hebben en we helpen daarmee criminaliteit te voorkomen en overlast te beperken.

• Samen met zorg- en veiligheidspartners hebben we gewerkt aan het uitvoeringsplan 2023, waarin de prioriteiten uit het Integraal Veiligheidsplan 2020-2024 zijn uitgewerkt. De focus lag op ondermijning, zorg en veiligheid, drugs en digitale criminaliteit.
• Er is een nieuw Integraal Veiligheidsplan 2024-2028 opgesteld, inclusief meetbare prestatie-indicatoren en criminaliteitscijfers van Datalab.
• De integrale aanpak van drugscriminaliteit is voortgezet, met onder andere voorlichting op scholen en op straat, bewustwordingslessen op alle scholen voor voortgezet onderwijs door programma's zoals Leerlingalert, en de inzet van straatjongerencoaches op straat en in wijkcentra.
• Er zijn 32 gevallen van extreme woonoverlast aangepakt, vergeleken met 56 in 2022. De burgemeester heeft één woning gesloten op basis van de Gemeentewet. De daling in het aantal gevallen van woonoverlast kan mogelijk worden verklaard door een tijdelijke onderbreking in capaciteit. In 2023 is gestart met het verbeteren van de resultaatmeting. Dit zorgt ervoor dat de kwantitatieve gegevens consistent zijn en de kwaliteit beter wordt beoordeeld. Dit omvat ook het opstellen van een integrale top 10-aanpak.
• Bestuurlijke themasessies zijn gehouden met Woonbedrijf ieder1 om een integrale aanpak van woonoverlast te ontwikkelen. Ook is met kernpartners een convenant voor de aanpak van woonoverlast voorbereid.
• Er waren 8 meldingen van bijtincidenten met honden (tegenover 11 in 2022). In 11 gevallen is een waarschuwingsbrief verstuurd vanwege hinderlijke honden en kleine incidenten.
• Er is een handhavingsuitvoeringsplan opgesteld voor team Toezicht en Handhaving, met afspraken over samenwerking met de politie.
• Het Beleidskader en de wijziging van de APV voor cameratoezicht zijn in procedure bij de raad.
• Inwoners en bedrijven zijn via sociale media geïnformeerd over risico's met betrekking tot digitale criminaliteit.

Ondermijning

• Er zijn 10 grote integrale ondermijningscontroles gehouden (tegenover 5 in 2022). Deze controles worden uitgevoerd in samenwerking met ketenpartners, zoals de Omgevingsdienst Achterhoek (ODA), Nederlandse Arbeidsinspectie, Douane, Belastingdienst en Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).
• Er is 19 keer gebruik gemaakt van de bestuursrechtelijke bevoegdheden van de burgemeester om op te treden tegen drugshandel. In 3 gevallen is de woning daadwerkelijk gesloten op basis van de Opiumwet. Ook zijn dwangsommen en waarschuwingen ingezet.
• Er zijn 39 Bibob-beoordelingen uitgevoerd (tegenover 32 in 2022). Vooral het aantal beoordelingen voor omgevingsvergunningen is aanzienlijk gestegen.
• De controle en naleving van het Digitaal Opkopers Register (DOR) is uitgevoerd (137 controles). Het DOR en het begrip 'heling' zijn bekend geworden bij handelaren in de gemeente. De controles helpen ook om een beter zicht te krijgen op deze branche.
• Er is een meldpunt voor ondermijning ingesteld voor inwoners. Van de 32 meldingen hadden 25 signalen daadwerkelijk betrekking op ondermijnende activiteiten. Daarnaast is er ook een intern meldpunt opgericht.
• Een communicatieplan is opgesteld voor (interne en externe) communicatie over ondermijning.
• Samen met de politie is een Handhavingsarrangement opgesteld, waarbij risicovolle locaties voor criminele activiteiten in kaart zijn gebracht en specifieke aandacht krijgen.
• Toezichthouders hebben trainingen gevolgd om signalen van ondermijning, inclusief mensenhandel, te herkennen.

Drugscriminaliteit

• Er is gewerkt aan het voorkomen van drugscriminaliteit en drugsverslaving via het project integrale aanpak drugscriminaliteit. Hierbij zijn activiteiten uitgevoerd zoals voorlichting op scholen en op straat, het organiseren van een ouderavond, kluisjescontroles op scholen, hulp aan scholen bij het maken van een plan voor veiligheid, en het inzetten van straatcoaches van Kansrijk en Tactus op straat en in de wijk.
• Op alle middelbare scholen zijn bewustwordingslessen gegeven door programma's zoals #studentalert. Het doel hiervan is om te voorkomen dat jongeren betrokken raken bij ondermijnende jeugdcriminaliteit.

Veilig Uitgaan

• De openingstijden van horecazaken zijn aangepast door overlast in de binnenstad. Horecazaken moeten nu sluiten om 04.00 uur. Er zijn gedrags- en huisregels opgesteld, verplichte deelname aan het systeem van collectieve horecaontzeggingen en gekwalificeerde portiers bij de deur.
• Portiers, leidinggevenden en exploitanten van horecabedrijven hebben samen met de politie training gehad in het omgaan met lastige bezoekers.

Zorg en Veiligheid

• De procesregisseurs vormen één team onder één aansturing voor meer efficiëntie.
• De 4 procesregisseurs behandelden 411 nieuwe zaken, inclusief samenwerking met het Zorg- en Veiligheidshuis (203 ex-gedetineerden, 90 jeugdzaken, 86 zorgzaken, 32 gevallen van woonoverlast). Ze beheren ook lopende zaken, vooral complexe zaken met veiligheids- en zorgaspecten.
• Team Jeugd, Team Veiligheid en de jongerenstraatcoördinator vergaderen elke twee weken in het Preventie en Interventieteam (PIT) om preventieve acties, overlastmeldingen en interventies te bespreken. Dankzij inspanningen zoals jongerenstraatcoaching is overlast door jongeren verminderd (274 incidenten in 2023 tegenover 289 in 2022).
• We werkten samen met Veilig Thuis, de Raad voor de Kinderbescherming en Jeugdbescherming om huiselijk geweld en kindermishandeling snel en doeltreffend te bestrijden. In 2023 hebben we slechts één huisverbod opgelegd (tegenover 11 in 2022), voornamelijk na meldingen van de politie.
• We begonnen een pilot om de aanpak van huiselijk geweld bij volwassenen in Zutphen te verbeteren. Er is een contactpersonenoverleg gestart tussen professionals van Veilig Thuis, Welzijn en Jeugd om casussen af te stemmen.
• Het Advies- en meldpunt verward gedrag ontving 41 meldingen voor Zutphen (tegenover 23 in 2022), behandeld door de procesregisseur Zorg.
• De ketenveldnorm pilot, gericht op mensen met verward gedrag en hoog veiligheidsrisico, begon maar behandelde geen casuïstiek. Een onderzoek naar de redenen voor deze stilstand is gestart.
• De aanpak van verward/onbegrepen gedrag is vervangen door de Weerbaarheidsagenda van het Integraal Zorg Akkoord (IZA), waar Team Welzijn nu bij betrokken is.
• Het regionale project Rising Stars, gericht op het aanpakken van beginnende criminaliteit bij jongeren, is vanwege privacyregels niet uitgevoerd.

Asielzoekerscentrum

• Het AZC in Zutphen, beheerd door COA, heeft momenteel 740 bewoners. Doorstroom van statushouders blijft moeilijk door de krappe woningmarkt.
• Sinds de opening van het AZC meten we jaarlijks de leefbaarheid en veiligheid, op verzoek van het omwonendenoverleg. Deze metingen leveren cruciale informatie op voor een veilige omgeving en helpen bepalen of extra maatregelen nodig zijn. Het veiligheidsgevoel van omwonenden bleef stabiel op een 8,1 (in 2022 een 7,8). In 2023 waren er geen extra maatregelen nodig voor leefbaarheid en veiligheid in de buurt of op het AZC zelf.
• We zijn gestart met een casusoverleg waarin de overlastgevende asielzoekers worden besproken. Per casus wordt bekeken welke partij(en) een interventie kan/kunnen doen, zoals inzet van strafrecht over overplaatsing buiten Zutphen.
• Samen met het COA zetten wij in op integratie en participatie van bewoners van het AZC. Bewoners nemen deel aan diverse projecten zoals ondersteunen bij sportverenigingen, de Voedselbank, Matz Carwash en fietsen repareren bij Zilt Bikes.